Euro 1980. Η κυριαρχία των Δυτικογερμανών και η παρουσία της Ελλάδας

Στο Euro 1980 η UEFA πραγματοποιεί την πρώτη σημαντική αλλαγή. Αυξάνει πλέον τις ομάδες της τελικής φάσης από τέσσερις σε οκτώ. Επιπλέον, η διοργανώτρια χώρα ανακοινώνεται πριν την έναρξη την προκριματικών και πλέον εξασφαλίζει την παρουσία της χωρίς να χρειάζεται να δώσει αγώνες. Έτσι λοιπόν, η Ιταλία που ανέλαβε για δεύτερη φορά την διοργάνωση προκρίθηκε απευθείας. Στα προκριματικά δηλώνουν συμμετοχή 31 ομάδες και χωρίζονται σε εφτά ομίλους εκ των οποίων οι τρεις με πέντε ομάδες και οι υπόλοιποι με τέσσερις.

Προκριματικά

Επειδή λοιπόν αυξήθηκαν οι Εθνικές που θα ήταν παρών στην τελική φάση, ήταν απολύτως φυσιολογικό να μειωθούν και οι ηχηρές απουσίες. Η πρώτη κάθε ομίλου θα προκρίνονταν απευθείας στα γήπεδα της Ιταλίας. Στον πρώτο όμιλο η Αγγλία επιβεβαίωσε τον τίτλο του φαβορί και κατέλαβε την πρώτη θέση αρκετά εύκολα. Το αυτό συνέβη και με την Δυτική Γερμανία. Δύσκολα αλλά πέρασε το Βέλγιο αφήνοντας οριακά εκτός την Αυστρία. Ισπανία και Ολλανδία που ήταν οι ποιοτικότερες ομάδες των ομίλων τους εξασφάλισαν την πρώτη θέση, ενώ η Τσεχοσλοβακία κάτοχος του τροπαίου άφησες εκτός την Γαλλία του Μισέλ Πλατινί.

Στον έκτο όμιλο η Εθνική Ελλάδος κληρώθηκε με Φινλανδία, Ουγγαρία και Σοβιετική Ένωση. Με τις δύο τελευταίες είχε κληρωθεί και στα προκριματικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978. Τότε προκρίθηκε η Ουγγαρία. Αυτή τη φορά όμως η εξέλιξη θα ήταν διαφορετική. Η Εθνική με προπονητή τον Αλκέτα Παναγούλια ξεκίνησε πολύ άσχημα. Ήττα με 3-0 μέσα στην Φινλανδία, ήττα με 2-0 μέσα στην Σοβιετική Ένωση. Η συνέχεια όμως ήταν εντυπωσιακή. Διασύρει με 8-1 την Φινλανδία με χατ-τρικ του Θωμά Μαύρου, δύο γκολ του Δεληκάρη, δύο του Νικολούδη και ένα του Γαλάκου. Επόμενη αγωνιστική, άλλη μία εμφατική νίκη με 4-1 κόντρα στους Ούγγρους μέσα στο «Καυταντζόγλειο». Δύο τέρματα σημείωσε ο Γαλάκος, ένα ο Μαύρος και ένα ο Αρδίζογλου, ενώ μέσα στην Ουγγαρία κατάφερε χάρη στις επεμβάσεις του Κελεσίδη να αποσπάσει την ισοπαλία (0-0). Έτσι ο τελευταίος αγώνας με την Σοβιετική Ένωση ήταν… τελικός. Η Εθνική χρειαζόταν νίκη για να εξασφαλίσει την παρουσία της στην τελική φάση για πρώτη φορά στην ιστορία της. Και τα κατάφερε. Ο Νικολούδης έκανε το 1-0 στο 9^ο λεπτό, το σκορ έμεινε έτσι μέχρι το τέλος και η Ελλάδα προκρίθηκε στα τελικά.

Τελική φάση

Η τελική φάση του τουρνουά διεξήχθη σε τέσσερις πόλεις της Ιταλίας -την Νάπολι, το Τορίνο, το Μιλάνο και την Ρώμη- στις 11 με 22 Ιουνίου του 1980. Οκτώ ομάδες πλέον και έτσι η UEFA αποφάσισε να τις χωρίσει σε δύο ομίλους με τις πρώτες να προκρίνονται απευθείας στον τελικό και τις δεύτερες κάθε ομίλου να αναμετρώνται για την Τρίτη θέση. Η Εθνική Ελλάδος που ήταν η μοναδική από τις οκτώ που αγωνιζόταν για πρώτη φορά σε Euro, κληρώθηκε με Δυτική Γερμανία (πρωταθλήτρια Ευρώπης το 1972, κόσμου το 1974 και φιναλίστ του Euro 1976),την Τσεχοσλοβακία (κάτοχο του τροπαίου) και την Ολλανδία. Με την τελευταία έδωσε και τον πρώτο της αγώνα. Η Ολλανδία πλέον χωρίς τους ποδοσφαιριστές που θαύμασε όλος ο κόσμος (Ρεπ, Κρολ, Χάαν έμειναν μόνο) στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 νίκησε με 1-0 την Ελλάδα χάρη στο τέρμα του Κιστ στο 65΄. Με το ίδιο σκορ επικράτησε και η Δυτική Γερμανία επί της Τσεχοσλοβακίας με γκολ του Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε, παίρνοντας μία μίνι ρεβάνς για τον χαμένο τελικό του ΄76.

Την δεύτερη αγωνιστική η ομάδα του Αλκέτα Παναγούλια αντιμετώπισε την Τσεχοσλοβακία, πετυχαίνοντας το πρώτο της τέρμα σε τελική φάση με τον Αναστόπουλο ο οποίος ισοφάρισε στο 14΄το γκολ του Πανένκα. Δυστυχώς όμως δεν κατάφερε να πάρει κάποιο αποτέλεσμα, καθώς Βίζεκ και Νέχοντα έγραψαν το τελικό 3-1. Η Δυτική Γερμανία νίκησε πολύ πιο εύκολα από ότι δείχνει το σκορ με 3-2 την Ολλανδία χάρη στο χατ-τρικ του Κλάους Άλοφς. Έτσι την τελευταία αγωνιστική αντιμετώπισε την Εθνική Ελλάδος χωρίς ιδιαίτερη πίεση για το αποτέλεσμα. Ο Αλκέτας Παναγούλιας προχώρησε σε πάρα πολλές αλλαγές, άφησε εκτός τους βασικούς στα άλλα παιχνίδια Αναστόπουλο, Ιωσηφίδη, Κυράστα, Καψή, Φυρό παρόλα αυτά όμως απέσπασε μία λευκή ισοπαλία η οποία αποτέλεσε και τον πρώτο βαθμό της Ελλάδας σε τελική φάση Euro. Από την άλλη η Δυτική Γερμανία προκρίθηκε άνετα ως πρώτη στον όμιλο στον μεγάλο τελικό, ενώ με την Τσεχοσλοβακία να τερματίζει δεύτερη και να πηγαίνει στον μικρό τελικό.

Στο δεύτερο γκρουπ της τελικής φάσης του Euro 1980 οι τέσσερις ομάδες ήταν η οικοδέσποινα Ιταλία με ποδοσφαιριστές όπως τον Μπέτεγκα, τον Σιρέα, τον Τζεντίλε, τον Ταρντέλι κτλ, το Βέλγιο, η Αγγλία με Πίτερ Σίλτον, Κέβιν Κίγκαν και η Ισπανία του προπονητή και άλλοτε θρύλου της Μπαρτσελόνα ως ποδοσφαιριστή Λάζλο Κουμπάλα. Ήταν όπως αποδείχθηκε και στην βαθμολογία ένας πάρα πολύ αμφίρροπος όμιλος. Στην πρώτη αγωνιστική και τα δύο παιχνίδια ήρθαν ισόπαλα, Ισπανία-Ιταλία 0-0 και Βέλγιο – Αγγλία 1-1, ενώ την δεύτερη αγωνιστική Ιταλία και Βέλγιο νίκησαν την Αγγλία και την Ισπανία αντίστοιχα. Με αποτέλεσμα την τελευταία αγωνιστική καθώς Βέλγιο και Ιταλία ήταν ισόβαθμες ο αγώνας απέκτησε χαρακτήρα… ημιτελικού αφού θα έκρινε μία πρόκριση στον μεγάλο τελικό. Το παιχνίδι που έγινε στο Ολίμπικο της Ρώμης μπροστά σε 42.000 θεατές έληξε ισόπαλο 0-0. Έτσι το Βέλγιο προκρίθηκε στον τελικό καθότι υπερτερούσε στην μεταξύ τους ισοβαθμία λόγω καλύτερης επίθεσης (3-1). Από την άλλη η Ιταλία έμεινε στην δεύτερη θέση χωρίς βέβαια να δεχθεί κάποιο τέρμα και στον μικρό τελικό απέναντι στην Τσεχοσλοβακία ηττήθηκε στα πέναλτι με 9-8 (1-1 η κανονική διάρκεια).

Τελικός

Στον μεγάλο τελικό που διεξήχθη στο Ολίμπικο της Ρώμης παρουσία 47.860 φιλάθλων η Δυτική Γερμανία, με νέο αίμα πλέον στην σύνθεσή της καθώς είχαν αποχωρήσει οι τεράστιοι ποδοσφαιριστές που διέθετε την δεκαετία του ΄70 αναμετρήθηκε με το Βέλγιο που όπως αποδείχθηκε και σε επόμενες διοργανώσεις δεν ήταν απλώς ένα πυροτέχνημα. Η Δυτική Γερμανία είχε νέο προπονητή πλέον, τον Γιουπ Ντέρβαλ μετά την αποχώρηση του Χέλμουτ Σεν και με νέα φουρνιά, και μια εκ νέου πολύ ταλαντούχα με παίκτες όπως ο Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε, ο Σουμάχερ, ο χαφ Μπερντ Σούστερ, ο Κλάους Άλοφς που είχε πατύχει χατ-τρικ στον όμιλο απέναντι στην Ολλανδία και ουσιαστικά χάρισε την πρόκριση στην χώρα του και ο Χρούμπες.

Από την άλλη το Βέλγιο διέθετε τον εξαιρετικό τερματοφύλακα Πφαφ, τον Κέλεμανς ένα υπέροχο δεκάρι όπως και τον Βαντερεϊκεν. Το παιχνίδι ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς καθώς ο Χρούμπες σκόραρε αρκετά νωρίς στο 10^ο λεπτό. Ο Βαντερεϊκεν ισοφάρισε με πέναλτι στο 75΄, όμως ο Χρούμπες σκόραρε ξανά στο 88΄και χάρισε το τρόπαιο, για δεύτερη φορά στην ιστορία της, στην Δυτική Γερμανία.

Δυτική Γερμανία (3-5-2): Σουμάχερ – Ντίετζ, Στίλικε, Φόρστερ – Κάλτζ, Σούστερ, Ρουμενίγκε, Χάνσι Μίλερ, Μπρίγκελ – Χρούμπες, Άλοφς | Προπονητής: Γιουπ Ντέρβαλ

Βέλγιο (4-4-2): Πφαφ – Γκέρετς, Μέεουβς, Μίλεκαμπς, Ρενκίν – Κουλς, Βαν Μουρ, Βαντερεϊκεν, Μόμενς – Κέλεμανς, Βαν ντερ Ελστ | Προπονητής: Γκι Τάις

Πρώτος σκόρερ του Euro 1980

3 γκολ

• Κλάους Άλοφς

Καλύτερη ενδεκάδα του Euro 1980

(4-4-2) Τζοφ (Ιταλία), Τζεντίλε (Ιταλία), Σιρέα (Ιταλία), Φόρστερ (Δυτική Γερμανία), Μπρίγκελ (Δυτική Γερμανία) – Ταρντέλι (Ιταλία), Χάνσι Μίλερ (Δυτική Γερμανία), Σούστερ (Δυτική Γερμανία), Κέλεμανς (Βέλγιο) – Ρουμενίγκε (Δυτική Γερμανία), Χρούμπες (Δυτική Γερμανία)

MVP του Euro 1980

Χορστ Χρούμπες: Ο άνθρωπος που έκρινε τον μεγάλο τελικό και χάρισε με δύο δικά του τέρματα το τρόπαιο στην Δυτική Γερμανία. Ο γιγαντόσωμος σέντερ φορ που αγωνίστηκε κυρίως στο Αμβούργο, όσον αφορά την συλλογική του καριέρα, το 1983 σήκωσε με την συγκεκριμένη ομάδα και το Κύπελλο Πρωταθλητριών μέσα στην Αθήνα.

Facts του Euro 1980

• Ο Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε κατέκτησε την χρυσή μπάλα την συγκεκριμένη χρονιά με δεύτερο στην λίστα τον συμπαίκτη του στην Εθνική Μπερτν Σούστερ.
• Η Δυτική Γερμανία με αυτή της την πορεία έφτασε τους τρεις σερί τελικούς σε Euro εκ των οποίων κατέκτησε τους δύο (1972, 1980) και έχασε τον άλλον (1976). Τρεις σερί φορές σε τελικό έφτασε και στο Παγκόσμιο Κύπελλο το 1982, το 1986 και το 1990.
• Ο μικρός τελικός για την τρίτη θέση πραγματοποιήθηκε για τελευταία φορά σε Euro.