Μία βαρετή και… άδικη διοργάνωση που έχασε το νόημά της

Κυπελλική εβδομάδα ήταν αυτή που πέρασε στην ποδοσφαιρική Ελλάδα, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία, η Γερμανία και η Ισπανία. Κυπελλική και η σημερινή ημέρα καθώς είναι προγραμματισμένη η κλήρωση των προημιτελικών της διοργάνωσης, που σίγουρα θα βγάλει ένα ντέρμπι καθώς και οι 5 μεγάλοι –και πρωτοπόροι του πρωταθλήματος της Super League- θα είναι εκεί.

Αυτά σκεφτόμουν βαριεστημένα όταν άκουσα στο ραδιόφωνο ότι ολοκληρώθηκε η ρεβάνς της 3^ης φάσης του Κυπέλλου Ελλάδας ανάμεσα σε ΑΕΛ και ΠΑΟΚ την περασμένη Τετάρτη. 5-0 στην Τούμπα το πρώτο ματς, 1-2 το δεύτερο και οι Θεσσαλονικείς «περπατώντας» στα προημιτελικά. Αντίστοιχα και ο Ολυμπιακός με συνολικό σκορ 6-0 τον Παναιτωλικό νωρίτερα.

Μία βαρεμάρα που έγινε ενθουσιασμός αργότερα όταν η Μπαρτσελόνα χρειάστηκε ανατροπή μεγατόνων και παράταση κόντρα στη Γρανάδα για να προκριθεί στους «8» του Κυπέλλου Ισπανίας. Εκεί που θα απουσιάσουν η Ρεάλ και η Ατλέτικο Μαδρίτης –μεταξύ άλλων- γιατί η Αλκογιάνο και η Κορνέγια της 3^ης κατηγορίας είχαν… αντίθετη άποψη στους προηγούμενους γύρους.

Ούτε στη Γερμανία πήγαν πίσω βέβαια αφού η επανάσταση των μικρών καλά κρατεί, με την Γιαν Ρέγκενσμπρουκ να προστίθεται στο «παρεάκι» των Χολστάιν Κίελ, που απέκλεισε την Μπάγερν Μονάχου, και Ροτς Βάις Έσεν με συνολικά 3/8 ομάδες των προημιτελικών να ανήκουν σε χαμηλότερες της Bundesliga κατηγορίες.

Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ο κορωνοϊός ευθύνεται για πολλά αλλοπρόσαλλα αποτελέσματα μέσα στη σεζόν, με το ντόμινο που προκάλεσε αναγκάζοντας τις διοργανώσεις να συμπτυχθούν και να διεξαχθούν σε «πιεσμένο» χρόνο μην επιτρέποντας προετοιμασίες. Δεκτό το επιχείρημα, αλλά τότε γιατί εδώ δεν συνέβη ούτε φέτος κάτι τόσο «αλλοπρόσαλλο»; Γιατί πρέπει να γυρνάμε πάντα σε πολύ επιλεγμένες στιγμές που γράφτηκε μία «μαγική» ιστορία στον τόπο μας; Γιατί τέλος πάντων είναι όλα καμωμένα με τέτοιον τρόπο που οι στιγμές αυτές έχουν λιγοστέψει τόσο πολύ; Μεγάλη κουβέντα αλλά ας το περιορίσουμε λίγο όσον αφορά το τεχνικό ζήτημα…

Οι μαγικές λέξεις είναι «νοκ άουτ ματς» ή μάλλον η έλλειψη αυτών όταν μιλάμε για την Ελλάδα, αλλά και την απίστευτη ευρηματικότητα στο φορμάτ της διοργάνωσης κάθε χρόνο. Βλέπετε το Κύπελλο Ελλάδας είναι μία πονεμένη ιστορία που ποτέ και κανείς δεν ξέρει πως, με ποιους και πόσους θα διεξάγεται κάθε σεζόν. Αν οι νεότεροι νομίζετε ότι το μόνο πρόβλημα ήταν ανέκαθεν αυτό του γηπέδου που θα φιλοξενήσει τον τελικό όπως τα τελευταία χρόνια κάνετε λάθος. Μεγάλο λάθος.

Ούτε λίγο, ούτε πολύ το Κύπελλο Ελλάδας έχει αλλάξει πάνω από 10 (!) τρόπους διεξαγωγής από τη σεζόν 1979-80 που το ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό στα μέρη μας. Νοκ άουτ ματς στον 1^ο γύρο και διπλά από τον 2^ο ή από τον 3^ο γύρο, όμιλοι για ομάδες μικρότερων κατηγοριών στον 1^ο γύρο και μετά διπλά ματς μέχρι τέλους, όμιλοι των 5 ή 6 ομάδων από την αρχή με διπλά (!) ματς και μετά διπλά ματς ως το τέλος, προκριματικός γύρος και κατόπιν όμιλοι των 4 με μονά ματς και συνέχεια διπλά ως το τέλος, μονά ματς μέχρι τον 3^ο γύρο και μετά διπλά ως το τέλος, μονά μέχρι τα προημιτελικά και μετά διπλά ως το τέλος και φυσικά μονά μέχρι τα ημιτελικά και μετά διπλά, ενώ για μία διετία είχε μέχρι και διπλούς τελικούς. Ότι κατεβάσει η… κούτρα της διοργανώτριας αρχής σχεδόν κάθε τριετία δηλαδή.

Παράλληλα για ακατανόητο λόγο άρχισε να μειώνεται από 2013 ο αριθμός των ομάδων που μπορούν να συμμετάσχουν, «εξορίζοντας» τις ερασιτεχνικές κατηγορίες από την διοργάνωση και μετατρέποντάς την επί της ουσίας σε κάτι σαν το Λιγκ Καπ της Αγγλίας, όπου συμμετέχουν μόνο τα επαγγελματικά σωματεία, μόνο που εκεί συμμετέχει στο Κύπελλο όποιος θέλει.

Κοινός παρονομαστής και κατάληξη των παραπάνω -με ελάχιστες εξαιρέσεις ανά τα χρόνια- ήταν ο περιορισμός των ομάδων από χαμηλότερες κατηγορίες στη διοργάνωση -και ακόμα περισσότερο στις προχωρημένες φάσεις- και παράλληλα η μεγιστοποίηση των πιθανοτήτων ύπαρξης τουλάχιστον δύο μεγάλων μετά τα προημιτελικά ώστε έχουμε «δυνατό» τελικό. Βέβαια αν αυτή η λογική επικρατούσε θα έπρεπε να νιώθουν τυχεροί όσοι δεν έχουν ζήσει τον άθλο της Καστοριάς το 1980 και τον ΟΦΗ του συγχωρεμένου του Γκέραρντ το 1990, να καταριούνται που η ΑΕΛ στέφθηκε Κυπελλούχος το 2007.

Εξάλλου να θυμίσω περί αμφίρροπων τελικών χωρίς μεγάλους ότι απέναντι από 7-1 της ΑΕΚ με τον Απόλλωνα Σμύρνης (Αθηνών τότε το 1996) υπάρχουν οι ιστορίες του γκολ του Ναλιτζή, του χεριού του Μανιάτη το 2013 ή του οφσάιντ του Λυμπερόπουλου το 2011 και του Φουστέρ που «λύτρωσε» τους «ερυθρόλευκους» στο τελευταίο λεπτό της παράτασης το 2012 που γλίτωσαν την «αφρόκρεμα» του ποδοσφαίρου μας από ισάριθμα «στραπάτσα»…

Μεγαλύτερη απόδειξη από το γεγονός ότι οι εκπλήξεις στην Ελλάδα είναι στα πλαίσια του στατιστικού λάθους, και μόνο αυτού, δεν υπάρχει από το γεγονός ότι σε 90 χρόνια ιστορίας της διοργάνωσης μετράμε μόλις 11 διαφορετικούς Κυπελλούχους και 8 ακόμα φιναλίστ, τη στιγμή που μέχρι και στη Σκωτία, που υπάρχουν οι δυνάστες Σέλτικ και Ρέιντζερς, στο ίδιο διάστημα έχουν αναδειχθεί 15 διαφορετικοί Κυπελλούχοι και 8 ακόμα φιναλίστ.

Τα διπλά ματς λοιπόν από ένα σημείο κι έπειτα προστατεύουν θα έλεγε κανείς την εμπορικότητα του τελικού και το «όνειρο του νταμπλ» για τους μεγάλους και τον κόσμο τους. Μία λογική που -όσον αφορά το εμπορικό κομμάτι- πηγαίνει εξάλλου χέρι-χέρι και με την «παράνοια» των play offs στο πρωτάθλημα. Την υπερπαραγωγή από τη διοργανώτρια αρχή, και την υπερκατανάλωση από τους φιλάθλους, συνεχόμενων ντέρμπι, που έχει φτάσει να στερεί την ουσία από τα λεγόμενα μεγάλα ματς κατά την άποψη του γράφοντος.

Αφενός η ποσότητα δεν θα αντικαταστήσει ποτέ την ποιότητα, που δεδομένα λείπει από το ποδόσφαιρό μας αυτή την εποχή και το «ξεζούμισμα» των ελληνικών «ντέρμπι» βγάζει διαρκώς στην επιφάνεια όλες τις παθογένειες που τα χαρακτηρίζουν κάνοντας αποκρουστική πολλές φορές την κατάσταση. Αφετέρου αυτό συμβαίνει μέχρι η κατάσταση να γίνει αδιάφορη, αφού όπως δεν έχουμε Χριστούγεννα 14 φορές το χρόνο και αν είχαμε θα βαριόμασταν πιθανότατα να στολίζουμε κάθε φορά, έτσι σταματά να σε γοητεύει και κάτι που περίμενες με ανυπομονησία κάθε χρόνο σε συγκεκριμένες στιγμές αλλά πλέον το παίρνεις σε δόσεις ελέφαντα και μάλιστα όχι στην καλύτερή του μορφή. Το πολύ το κύριε ελέησον το βαριέται κι ο παπάς εν ολίγοις…

Πίσω στο θέμα μας και το Κύπελλο Ελλάδας όμως όπου η πραγματική ζημιά για όποιον θέλει να πιστεύει πως αυτή είναι η διοργάνωση των εκπλήξεων έχει συντελεστεί με το… καλημέρα. Οι μονοί νοκ άουτ αγώνες υπάρχουν πλέον στο πρόγραμμα μόνο για να εξυπηρετήσουν το «ξεφόρτωμα» των ομάδων από τη Γ’ Εθνική και των 53 Κυπελλούχων των ΕΠΣ που τους δόθηκε ξανά δικαίωμα από πέρυσι να αγωνιστούν στο Κύπελλο Ελλάδας. Φέτος δε λόγω κορωνοϊού έπαιξαν στην 1^η φάση και τελικά έγινε ένα… άλμα στην 6^η και βλέπουμε μόνο ομάδες της Superleague να παίζουν μεταξύ τους. Έστω όμως κι αν υπάρχουν απορίες, ας δεχτούμε ότι λόγω της πανδημίας υπάρχουν και δικαιολογίες για τον φετινό τρόπο διεξαγωγής και ας προχωρήσουμε παρακάτω.

Όταν έρχεται η ώρα να αντιμετωπίσουν λοιπόν (στην 5^η φάση) ομάδες της Superleague, οι μικροί πρέπει να διεκδικήσουν την πρόκριση σε διπλά ματς, κάτι δύσκολο βάση της δυναμικότητάς τους, το οποίο τους συμβιβάζει με την ιδέα να γεμίσουν το γήπεδό τους για ένα ματς, να συμβιβαστούν με τα έσοδα και να αφήσουν τα όποια όνειρα στην άκρη, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται η αποκοπή των τοπικών κοινοτήτων με τις ομάδες τους, αφού έχουν να θυμούνται απλά τη φορά που τους επισκέφθηκε ο τάδε ή δείνα μεγάλος και όχι τη φορά που έφαγε τα μούτρα του στο επαρχιώτικο ή συνοικιακό τους γηπεδάκι φεύγοντας αποκλεισμένος.

Είναι τόσο εμφανές το ταβάνι που μπαίνει εξ’αρχής λόγω του φορμάτ, που οι περισσότερες ομάδες δεν ασχολούνται πλέον καν με αυτά. Ακόμα και το «θαύμα» να γίνει, τέτοιου μεγέθους «θαύματα» σπανίζουν και δεν μπορούν να επαναλαμβάνονται συνεχώς μέσα σε μία σεζόν (παράδειγμα η φοβερή κατά τ’άλλα πορεία της Λαμίας πριν δύο χρόνια) οπότε το όριο πλέον είναι η φάση των «16».

Η Καστοριά της Γ’ Εθνικής το 2004, ο ΠΑΣ Γιάννινα της Β’ Εθνικής το 2007 και ο Θρασύβουλος το 2008 ήταν οι τελευταίες ομάδες χαμηλότερης κατηγορίας που έφτασαν μέχρι τα ημιτελικά, αφού μετά τις πρώτες διπλές αναμετρήσεις στα προημιτελικά βρήκαν τους επόμενους πολύ «ψυλλιασμένους» και χωρίς τον φόβο ότι πρόκειται για ένα 90λεπτο που όλα μπορεί να στραβώσουν.

Τη στιγμή λοιπόν που παρακολουθούμε να εξελίσσονται απίστευτες ιστορίες σε άλλες χώρες, με μικρές επαρχιακές ομάδες ή τοπικές ερασιτεχνικές ομαδούλες να αποκλείουν μεγαθήρια εκμεταλλευόμενοι την έδρα τους και τη λογική του «όλα γίνονται», εδώ είμαστε «καταδικασμένοι» σε άλλες λογικές που μόνο λογικές δεν είναι και υποτιμούν την μοναδικότητα που μπορεί να προσδώσει σε ένα γεγονός το κλείσιμο της «ψαλίδας» με βάση το αξιακό που λέει ότι το Κύπελλο είναι η διοργάνωση των εκπλήξεων.

Σε κάθε περίπτωση όμως δεν μπορεί να φταίει πάντα η μία πλευρά. Αν αυτό ζητάει το φίλαθλο -και καταναλωτικό- κοινό καλώς γίνεται έτσι και καλώς -ή κακώς- τρέχουμε κι εμείς ως δημοσιογράφοι να το καλύψουμε ανάλογα, ενώ αν η δουλειά σου κρέμεται από αυτό μπορεί να αναγκαστείς να το προμοτάρεις και ως σωστό και όμορφο και άκρως ποδοσφαιρικό και λογικό, κάτι βέβαια που μπορείς να κάνεις έτσι κι αλλιώς αν όντως σε καλύπτει.

Γι’ αυτό κάπου εδώ θα κλείσω ευχαριστώντας το koubanezos.gr που μου δίνει τη δυνατότητα να γράφω ό,τι και όπως θέλω σε μία πραγματικά δύσκολη εποχή και εν προκειμένω αυτό είναι πως όσα θα έπρεπε να είναι το Κύπελλο Ελλάδας συμπυκνώνονται σε αυγουστιάτικα μεσημέρια και φθινοπωρινά απογεύματα στις Σέρρες, το Ηράκλειο, τη Μηχανιώνα, την Καστοριά, το Αιγάλεω και όπου αλλού χάθηκε ή κινδύνεψε να χαθεί μέσα σε 90 ή 120 λεπτά ένας στόχος της σεζόν για τους «άτρωτους», ενισχύοντας μέσα μας τη μαγεία του ποδοσφαίρου και την πεποίθηση πως όλα γίνονται.